Trong thực tiễn giải quyết các vụ án hình  sự, nhiều vụ án, cơ quan tiến hành tố tụng phải xem xét vấn đề dân sự. Nhiều vụ án hình sự có liên quan đến vấn đề dân sự, giữa bị can, bị cáo với bị hại, đại diện bị hại…đã thỏa thuận được với nhau về vấn đề dân sự và Tòa án đã “ghi nhận” hoặc “công nhận” sự thỏa thuận của họ trong bản án.

  Cũng là giải quyết vấn đề dân sự, nhưng việc giải quyết vấn đề dân sự  trong vụ án hình sự có những điểm giống và khác nhau với việc giải quyết tranh chấp dân sự theo tố tụng dân sự.

          Sự khác nhau là:

          – Việc giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự được áp dụng theo thủ tục tổ tụng hình sự.

          – Việc giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự không có thủ tục hòa giải.

          – Việc giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự thì nghĩa vụ chứng minh, thu thập chứng cứ thuộc về cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Còn giải quyết tranh chấp dân sự thì nghĩa vụ cung cấp chứng cứ và chứng minh thuộc về các bên đương sự.

          Sự giống nhau là:

          – Việc giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự cũng phải tuân theo nguyên tắc trong tố tụng dân sự: Quyền tự quyết định và tự định đoạt của các đương sự.

          – Việc giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự cũng phải áp dụng các qui định của Bộ luật dân sự để giải quyết.

          Trong quá trình giải quyết vụ án hình sự có liên quan đến việc giải quyết vấn đề dân sự, mặc dù việc hòa giải không phải là nguyên tắc trong tố tụng hình sự, tuy nhiên, quá trình giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự, các cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng cũng hướng tới việc để cho các bên (bị can, bị cáo hoặc người đại diện của họ thỏa thuận với bị hại, đại diện người bị hại hoăc nguyên đơn dân sự) – (sau đây gọi là các bên đương sự). Chính vì vậy, trong quá trình giải quyết vụ án có gắn với việc giải quyết vấn đề dân sự, nhiều vụ án các bên đương sự đã tự nguyện thỏa thuận với nhau về vấn đề dân sự (trách nhiệm bồi hoàn, bồi thường….để khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội gây ra); có trường hợp bồi thường, bồi hoàn xong và không yêu cầu bồi thường, bồi hoàn nữa; hoặc  bồi thường, bồi hoàn một phần hoặc chưa bồi thường, bồi hoàn nhưng có sự thỏa thuận sẽ tiếp tục bồi thường, bồi hoàn. Trong các trường hợp đó, phán quyết trong bản án của Tòa án sẽ nhận định “Vấn đề vấn đề dân sự không đề cập đến vì bị hại (hoặc đại diện bị hại) không yêu cầu giải quyết” hoặc “Ghi nhận sự thỏa thuận của bị cáo với bị hại….” hoặc “Công nhận sự thỏa thuận giữa bị cáo với bị hại…”.