Biện pháp ngăn chặn là biện pháp cưỡng chế trong tố tụng hình sự được áp dụng đối với bị can, bị cáo, người bị truy nã hoặc đối với những người chưa bị khởi tố (trong trường hợp khẩn cấp hoặc phạm tội quả tang) nhằm ngăn chặn những hành vi nguy hiểm cho xã hội, ngăn ngừa họ tiếp tục phạm tội, trốn tránh pháp luật hoặc có hành động gây cản trở cho việc điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự. 

Việc bắt người đúng pháp luật sẽ góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng chống tội phạm, ngăn chặn kịp thời những hành vi phạm tội cũng như hành vi trốn tránh pháp luật, đảm bảo cho việc điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án được thuận lợi. Ngược lại, việc bắt người không đúng pháp luật sẽ gây tác hại nhiều mặt như xâm phạm quyền tự do thân thể của công dân, làm giảm uy tín Nhà nước và cơ quan bảo vệ pháp luật.

Điều 111. Bắt người phạm tội quả tang

1. Đối với người đang thực hiện tội phạm hoặc ngay sau khi thực hiện tội phạm mà bị phát hiện hoặc bị đuổi bắt thì bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay người bị bắt đến cơ quan Công an, Viện kiểm sát hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất. Các cơ quan này phải lập biên bản tiếp nhận và giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

2. Khi bắt người phạm tội quả tang thì người nào cũng có quyền tước vũ khí, hung khí của người bị bắt.

3. Trường hợp Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an phát hiện bắt giữ, tiếp nhận người phạm tội quả tang thì thu giữ, tạm giữ vũ khí, hung khí và bảo quản tài liệu, đồ vật có liên quan, lập biên bản bắt giữ người, lấy lời khai ban đầu, bảo vệ hiện trường theo quy định của pháp luật; giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Lý luận cũng như thực tiễn áp dụng và thực hiện biện pháp ngăn chặn trong tố tụng hình sự vẫn còn có những chế định chưa được quy định cụ thể và thống nhất nên quá trình áp dụng vẫn còn có những vướng mắc, khó khăn. Mặt khác, việc áp dụng biện phát ngăn chặn đôi khi còn mang tính áp đặt nên vẫn còn xảy ra những vi phạm tồn tại. Do đó, để hạn chế và khắc phục những vi phạm tồn tại nêu trên, từ góc độ của người làm công tác kiểm sát, rút ra bài học và đề xuất một số giải pháp khắc phục để cùng trao đổi nhằm nâng cao chất lượng công tác điều tra cũng như kiểm sát điều tra các vụ án hình sự.