Vào năm 2025, các vụ việc liên quan đến cây đổ gây tai nạn không còn hiếm gặp, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, nơi cây xanh đô thị mọc dày đặc nhưng không phải lúc nào cũng được quản lý tốt. Gió bão, mưa lớn hay thậm chí sự xuống cấp tự nhiên của cây cối có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng: cây ngã đè trúng xe cộ, gây thương tích, thậm chí tử vong cho người đi đường. Những sự cố này không chỉ để lại tổn thất về người và tài sản mà còn đặt ra câu hỏi lớn về trách nhiệm bồi thường.
Thực tế xã hội cho thấy, nhiều người dân không biết phải đòi bồi thường từ ai khi gặp tai nạn do cây đổ. Có trường hợp đổ lỗi cho chính quyền địa phương, có trường hợp lại cho rằng đó là “tai nạn trời ơi”, không ai chịu trách nhiệm. Tại Công ty Luật Công Tâm (Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội), chúng tôi đã tiếp nhận nhiều vụ việc tương tự. Chẳng hạn, chị Lan (Ba Đình, Hà Nội) gọi đến hotline 0972810901 kể: “Luật Công Tâm ơi, tôi đang đi xe máy thì cây bên đường đổ đè trúng, gãy chân phải nhập viện. Giờ chi phí điều trị hơn 50 triệu đồng, tôi phải yêu cầu ai bồi thường đây?”. Đây là câu hỏi điển hình mà chúng tôi thường xuyên giải đáp.
Với kinh nghiệm hỗ trợ khách hàng trong các vụ việc dân sự, Luật Công Tâm muốn chia sẻ kiến thức pháp lý rõ ràng, dễ hiểu về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do cây đổ gây tai nạn năm 2025. Bài viết này sẽ giúp bạn xác định ai chịu trách nhiệm và cách xử lý hiệu quả khi gặp tình huống tương tự.
Cơ sở pháp lý xác định trách nhiệm bồi thường
Theo pháp luật Việt Nam, việc bồi thường thiệt hại do cây đổ gây ra được quy định trong Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể là các điều khoản về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Dưới đây là các căn cứ chính:
- Điều 584: “Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có quy định khác.”
- Điều 601: Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra.
- Điều 602: Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra:
“1. Chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý cây cối phải bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra, trừ trường hợp thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại hoặc do sự kiện bất khả kháng.
2. Trường hợp cây cối gây thiệt hại trong tình thế cấp thiết thì chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý cây cối không phải bồi thường.”
Ngoài ra, nếu cây thuộc quản lý của cơ quan nhà nước, các văn bản như Nghị định 64/2010/NĐ-CP về quản lý cây xanh đô thị cũng được áp dụng để xác định trách nhiệm.
Ai chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại do cây đổ năm 2025?
Trách nhiệm bồi thường phụ thuộc vào việc cây đổ thuộc quyền sở hữu hoặc quản lý của ai. Dưới đây là các trường hợp cụ thể:
Trường hợp 1: Cây thuộc sở hữu cá nhân/tổ chức tư nhân
- Nếu cây mọc trong khuôn viên nhà ở, đất tư nhân (như sân vườn, trang trại), chủ sở hữu cây phải chịu trách nhiệm bồi thường theo Điều 602 Bộ luật Dân sự 2015.
- Ví dụ: Cây trong vườn nhà bạn đổ ra đường đè trúng xe người khác, bạn sẽ phải bồi thường nếu không chứng minh được đây là sự kiện bất khả kháng (như bão cấp 12 trở lên).
- Tuy nhiên, nếu người bị thiệt hại có lỗi (ví dụ: cố tình lao vào khu vực nguy hiểm dù có cảnh báo), chủ cây có thể được miễn trách nhiệm.
Trường hợp 2: Cây thuộc quản lý của cơ quan nhà nước
- Nếu cây nằm ở khu vực công cộng (đường phố, công viên), trách nhiệm thường thuộc về đơn vị được giao quản lý cây xanh (thường là công ty môi trường đô thị, ban quản lý công trình công cộng hoặc UBND địa phương).
- Theo Nghị định 64/2010/NĐ-CP, các cơ quan này có nghĩa vụ kiểm tra, bảo dưỡng cây xanh để đảm bảo an toàn. Nếu cây đổ do thiếu bảo trì (cây mục, không cắt tỉa kịp thời), đơn vị quản lý phải bồi thường.
- Ví dụ: Cây trên đường Hoàng Quốc Việt, Hà Nội đổ gây tai nạn, Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị Hà Nội (nếu được giao quản lý) có thể bị yêu cầu bồi thường.
Trường hợp 3: Cây đổ do sự kiện bất khả kháng
- Nếu cây đổ do thiên tai vượt ngoài khả năng kiểm soát (bão lớn, động đất…), không ai phải bồi thường, trừ khi có bằng chứng đơn vị quản lý đã lơ là trong việc phòng ngừa trước đó.
- Ví dụ: Bão cấp 15 làm cây đổ, đây là bất khả kháng, nhưng nếu cây đã mục từ trước mà không bị đốn hạ, trách nhiệm vẫn thuộc đơn vị quản lý.
Trường hợp 4: Cây thuộc dự án tư nhân (như khu đô thị, resort)
- Nếu cây nằm trong khu vực do doanh nghiệp tư nhân quản lý (chủ đầu tư dự án), doanh nghiệp đó chịu trách nhiệm bồi thường nếu không bảo trì cây đúng cách.
Mức bồi thường thiệt hại do cây đổ gây ra
Theo Điều 584 và Điều 603 Bộ luật Dân sự 2015, mức bồi thường bao gồm:
- Thiệt hại vật chất: Chi phí sửa chữa tài sản (xe cộ), viện phí, thuốc men.
- Thiệt hại tinh thần: Tiền bồi thường do tổn thất tinh thần (thường từ 3-5 lần mức lương cơ sở, tức khoảng 6-10 triệu đồng/tháng vào năm 2025).
- Thiệt hại khác: Thu nhập bị mất do không thể làm việc vì tai nạn.
Ví dụ: Nếu bạn bị cây đổ đè gãy chân, chi phí điều trị 50 triệu đồng, mất thu nhập 20 triệu đồng, cộng thêm bồi thường tinh thần 10 triệu đồng, tổng mức bồi thường có thể lên tới 80 triệu đồng hoặc hơn, tùy thỏa thuận hoặc phán quyết của Tòa án.
Cách xử lý khi bị thiệt hại do cây đổ năm 2025
Nếu bạn là nạn nhân, Luật Công Tâm gợi ý các bước sau:
- Thu thập chứng cứ:
- Chụp ảnh, quay video hiện trường (cây đổ, tài sản hư hỏng, thương tích).
- Lấy lời khai nhân chứng hoặc biên bản từ cơ quan chức năng (công an, chính quyền).
- Xác định đơn vị chịu trách nhiệm:
- Trao đổi với chính quyền địa phương hoặc công ty quản lý cây xanh để làm rõ ai sở hữu/quản lý cây.
- Gửi yêu cầu bồi thường:
- Soạn văn bản yêu cầu bồi thường, gửi đến cá nhân/tổ chức liên quan.
- Nếu không được giải quyết, bạn có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
- Nhờ hỗ trợ pháp lý:
- Liên hệ Luật Công Tâm qua hotline 0972810901 hoặc 0969545660 để được tư vấn và đại diện pháp lý.
Lời khuyên từ Luật Công Tâm
- Đối với người dân: Khi đi đường vào mùa mưa bão, hãy chú ý tránh khu vực có cây lớn, cũ kỹ để giảm rủi ro.
- Đối với chủ sở hữu cây: Thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng cây để tránh gây thiệt hại cho người khác.
- Khi gặp sự cố: Đừng ngần ngại liên hệ cơ quan chức năng hoặc luật sư để bảo vệ quyền lợi của mình.
Kết luận
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do cây đổ gây tai nạn năm 2025 thuộc về chủ sở hữu hoặc đơn vị quản lý cây, trừ trường hợp bất khả kháng hoặc lỗi hoàn toàn từ nạn nhân. Để xác định chính xác ai chịu trách nhiệm và đòi bồi thường hiệu quả, bạn cần nắm rõ quy định pháp luật và thực hiện đúng quy trình.
Nếu bạn cần hỗ trợ thêm, hãy gọi ngay cho Luật Công Tâm tại 0972810901 hoặc đến trực tiếp Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Hà Nội. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn để giải quyết mọi vấn đề pháp lý một cách nhanh chóng và hiệu quả!
