Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là một trong những quy định quan trọng trong pháp luật hình sự, nhằm xác định khoảng thời gian mà Nhà nước có quyền truy cứu trách nhiệm đối với người phạm tội. Tuy nhiên, đối với các tội phạm có hành vi kéo dài, việc xác định thời điểm bắt đầu tính thời hiệu không đơn giản và có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người liên quan.

Vậy thời điểm tính thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội phạm có hành vi kéo dài năm 2025 được quy định như thế nào? 

Giới thiệu 

Khái niệm về thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự

Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là khoảng thời gian do pháp luật quy định mà khi kết thúc, nếu hành vi phạm tội chưa bị khởi tố, điều tra, truy tố hoặc xét xử thì người thực hiện hành vi đó không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nữa. Quy định này nhằm đảm bảo nguyên tắc công bằng, nhân đạo trong pháp luật hình sự và góp phần ổn định trật tự xã hội.

Tầm quan trọng của thời hiệu trong pháp luật hình sự

Việc xác định chính xác thời hiệu giúp bảo vệ quyền lợi của bị can, bị cáo, đồng thời tránh tình trạng truy cứu trách nhiệm hình sự một cách tùy tiện. Nếu không có quy định về thời hiệu, một người có thể bị khởi tố dù hành vi phạm tội đã xảy ra từ rất lâu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và tinh thần của họ.

Phân loại tội phạm theo tính chất hành vi

Tội phạm có hành vi tức thời

Tội phạm có hành vi tức thời là loại tội phạm mà hành vi phạm tội xảy ra và kết thúc ngay trong một khoảng thời gian ngắn. Ví dụ: tội giết người (Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015), tội trộm cắp tài sản (Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015), tội cướp giật tài sản (Điều 171 Bộ luật Hình sự 2015).

Đối với tội phạm có hành vi tức thời, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày hành vi phạm tội xảy ra.

Tội phạm có hành vi kéo dài

Tội phạm có hành vi kéo dài là loại tội phạm mà hành vi phạm tội được thực hiện liên tục trong một khoảng thời gian nhất định và chỉ chấm dứt khi người phạm tội ngừng hành vi đó. Ví dụ: tội tàng trữ trái phép chất ma túy (Điều 249 Bộ luật Hình sự 2015), tội giam giữ người trái pháp luật (Điều 157 Bộ luật Hình sự 2015).

Quy định pháp luật về thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự

Các mức thời hiệu theo Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015

Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015 quy định thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự như sau:

• 05 năm đối với tội phạm ít nghiêm trọng.
• 10 năm đối với tội phạm nghiêm trọng.
• 15 năm đối với tội phạm rất nghiêm trọng.
• 20 năm đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Sau thời gian này, nếu không có quyết định khởi tố, điều tra hoặc xét xử thì người thực hiện hành vi phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nữa.

Cách tính thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự

Theo khoản 3 Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày tội phạm được thực hiện. Tuy nhiên, đối với tội phạm có hành vi kéo dài, thời hiệu được tính từ ngày hành vi phạm tội chấm dứt.

Quy định pháp luật về thời hiệu đối với tội phạm có hành vi kéo dài

Công văn 163/TANDTC-PC ngày 01/7/2019 của Tòa án Nhân dân Tối cao hướng dẫn cụ thể về thời điểm bắt đầu tính thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội phạm có hành vi kéo dài. Theo đó:

“8. Đối với các tội phạm thực hiện hành vi vi phạm kéo dài thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ thời điểm nào, ngày tội phạm thực hiện hay ngày hành vi bị phát hiện?

Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự trong trường hợp nêu trên được xác định như sau: Trường hợp hành vi phạm tội kéo dài đã kết thúc thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ thời điểm tội phạm kết thúc; trường hợp hành vi phạm tội kéo dài chưa kết thúc thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ thời điểm hành vi tội phạm bị phát hiện.”

Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với loại tội phạm này được tính từ thời điểm chấm dứt hành vi phạm tội. Nếu hành vi phạm tội chưa chấm dứt mà bị phát hiện, thời hiệu chỉ bắt đầu được tính từ thời điểm hành vi phạm tội bị phát hiện. Hướng dẫn trong công văn này giúp thống nhất cách áp dụng pháp luật, tránh nhầm lẫn giữa thời điểm thực hiện hành vi và thời điểm chấm dứt hành vi đối với các loại tội phạm có tính chất kéo dài.

Kết luận

Việc xác định chính xác thời điểm bắt đầu tính thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội phạm có hành vi vi phạm kéo dài là rất quan trọng. Công văn 163/TANDTC-PC đã làm rõ vấn đề này, giúp các cơ quan tiến hành tố tụng áp dụng pháp luật một cách thống nhất và chính xác.

Tại sao bạn nên chọn Luật Công Tâm để tư vấn và tranh tụng?
(*) Lý do duy nhất và quan trọng nhất là Luật Công Tâm có đội ngũ Luật sư tư vấn có kiến thức sâu rộng và am hiểu sâu sắc thực tiễn. Chính yếu tố con người là nguyên nhân tạo ra giá trị khác biệt về chất lượng dịch vụ tư vấn pháp luật trực tuyến của Luật Công Tâm.

Chất lượng của đội ngũ đội ngũ Luật sư tư vấn một phần được thể hiện thông qua việc đánh giá của Đài Truyền hình Việt Nam (VTV), Đài tiếng nói Việt Nam (VOV) và nhiều kênh truyền hình trung ương (Truyền hình Công an nhân dân/Truyền hình Quốc hội/Truyền hình Quốc phòng) và nhiều Đài truyền hình địa phương mời tham dự với tư cách là luật sư hàng đầu trong lĩnh vực. Bạn có thể tham khảo thêm tại các video ở Youtube : Luật Công Tâm

Với đội luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến đông đảo, được đào tạo bài bản về kỹ năng tư vấn cũng như đạo đức nghề luật sư. Chúng tôi luôn phấn đấu vì mục đích cao nhất là “Đưa sự pháp luật đến gần với mỗi người dân Việt Nam”. Lời cảm ơn Chân thành của mỗi khách hàng là lời động viên, động lực để mỗi luật sư của Luật Công Tâm ngày càng nâng cao chất lượng phục vụ và đưa hình ảnh của nghề luật sư một cách trung thực, đẹp trong mắt mỗi người dân Việt Nam.

Cách liên hệ tư vấn luật
Thật đơn giản! Chỉ cần sử dụng điện thoại và gọi: 097.281.0901 – 0969545660 hoặc truy cập Zalo kết bạn (theo số điện thoại 0969545660) để liên hệ. Bạn sẽ ngay lập tực được liên hệ với Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến miễn phí 100% mà không phải trả bất cứ chi phí nào ngoài tiền gọi điện thoại theo phí thông thường của nhà mạng bạn đang sử dụng (nếu là gọi điện số hotline 0969545660).
Hotline: 0972810901 | 0969545660
Youtube: Luật Công Tâm
Website: Luật Công Tâm
Email: [email protected]
Địa chỉ: Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội.