Học sinh đi xe máy gây tai nạn chết người có đi tù hay không năm 2025?

Hiện nay, tình trạng học sinh chưa đủ tuổi điều khiển xe máy tham gia giao thông dẫn đến tai nạn chết người đang là mối lo ngại lớn của xã hội. Mỗi ngày, trên các tuyến đường từ thành thị đến nông thôn, không ít trường hợp các em học sinh, dưới 18 tuổi, điều khiển xe gắn máy ẩu, vượt đèn đỏ, lấn làn… gây ra hậu quả đau lòng, khiến gia đình, nhà trường và cộng đồng xót xa. Thực trạng này đặt ra nhiều băn khoăn: Khi hậu quả đã xảy ra, học sinh có phải chịu trách nhiệm hình sự không? Có phải đi tù không? Nếu đi tù thì ở khung hình phạt nào? Quyền lợi của các em và trách nhiệm của phụ huynh, người giao xe ra sao?

Luật Công Tâm – với kinh nghiệm nhiều năm tư vấn, đại diện cho hàng trăm vụ án tai nạn giao thông nghiêm trọng liên quan đến người chưa thành niên – đã nhận được không ít cuộc gọi cầu cứu:

“Chào Luật Công Tâm, con tôi năm nay 17 tuổi, chưa có giấy phép lái xe, nhưng bạn bè rủ đi, không may gây tai nạn chết người. Xin hỏi con tôi có phải đi tù không? Nếu có, mức án sẽ như thế nào? Tôi rất hoang mang…”

Trước những băn khoăn đó, Luật Công Tâm xin chia sẻ toàn bộ kiến thức pháp lý, kinh nghiệm thực tiễn và hướng dẫn cụ thể để bạn – phụ huynh, học sinh, thầy cô – hiểu rõ quyền và nghĩa vụ khi sự việc không may xảy ra. Bài viết được biên soạn chi tiết, dễ hiểu, cập nhật đúng quy định năm 2025, kèm ví dụ minh họa sinh động, nhằm giúp bạn nắm vững:

• Cơ sở pháp lý: Tuổi chịu trách nhiệm hình sự, tội danh, khung hình phạt.

• Phân tích trường hợp học sinh đủ 16 tuổi trở lên và dưới 16 tuổi.

• Quy trình xử lý: Tố tụng, bào chữa, giảm nhẹ hình phạt.

• Kinh nghiệm thực tế Luật Công Tâm đã tư vấn và bảo vệ quyền lợi cho nhiều gia đình.

Với tâm huyết “Đồng hành pháp lý – Giữ trọn niềm tin”, Luật Công Tâm mong muốn bài viết này trở thành cẩm nang hữu ích, giúp bạn chủ động phòng ngừa và ứng phó kịp thời khi không may vấp phải tình huống tương tự. Mọi thắc mắc hoặc yêu cầu hỗ trợ, bạn vui lòng liên hệ ngay Hotline: 0972.810.901 | 0969.545.660 để được tư vấn miễn phí 24/7.

1. Giới thiệu chung

Trong bối cảnh giao thông ngày càng phức tạp, việc các em học sinh tự ý điều khiển xe máy, dù chưa đủ tuổi, vẫn thường xuyên xảy ra. Khi hậu quả nghiêm trọng như tử vong, ai cũng lo lắng: Liệu con em mình có phải đối diện án tù? Trách nhiệm của phụ huynh, người giao xe như thế nào? Qua thực tế tiếp nhận và giải quyết hàng trăm vụ việc, Luật Công Tâm nhận thấy:

• Nhiều gia đình thiếu thông tin về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự.

• Quy định pháp luật đa tầng, dễ nhầm lẫn giữa hành chính và hình sự.

• Phụ huynh, học sinh hoang mang khi chưa biết phải làm gì ngay sau tai nạn.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện, từ luật đến thực tiễn, để hiểu rõ quyền lợi, trách nhiệm và cách ứng xử phù hợp khi sự việc đau lòng xảy ra.

2. Cơ sở pháp lý

Hai văn bản quan trọng nhất bạn cần nắm:

• Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) – quy định độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, tội danh, khung hình phạt.

• Luật Giao thông đường bộ 2008 (sửa đổi, bổ sung 2020) – quy định an toàn giao thông, độ tuổi điều khiển phương tiện.

Ngoài ra, có các nghị định, thông tư hướng dẫn về xử phạt vi phạm hành chính, nhưng trọng tâm hình sự sẽ được phân tích chi tiết ở phần sau.

3. Điều kiện chịu trách nhiệm hình sự của học sinh

3.1. Tuổi chịu trách nhiệm hình sự (Điều 12 BLHS 2015)

“Điều 12. Tuổi chịu trách nhiệm hình sự

1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.

2. Người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội giết người, tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, tội hiếp dâm, tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi, tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, tội cướp tài sản, tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản; về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều sau đây:
   a) Điều 143 (tội cưỡng dâm); Điều 150 (tội mua bán người); Điều 151 (tội mua bán người dưới 16 tuổi);
   b) Điều 170 (tội cưỡng đoạt tài sản); Điều 171 (tội cướp giật tài sản); Điều 173 (tội trộm cắp tài sản); Điều 178 (tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản);
   c) Điều 248 (tội sản xuất trái phép chất ma túy); Điều 249 (tội tàng trữ trái phép chất ma túy); Điều 250 (tội vận chuyển trái phép chất ma túy); Điều 251 (tội mua bán trái phép chất ma túy); Điều 252 (tội chiếm đoạt chất ma túy);
   d) Điều 265 (tội tổ chức đua xe trái phép); Điều 266 (tội đua xe trái phép);
   đ) Điều 285 (tội sản xuất, mua bán, trao đổi hoặc tặng cho công cụ, thiết bị, phần mềm để sử dụng vào mục đích trái pháp luật); Điều 286 (tội phát tán chương trình tin học gây hại cho hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử); Điều 287 (tội cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử); Điều 289 (tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác); Điều 290 (tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản);
   e) Điều 299 (tội khủng bố); Điều 303 (tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia); Điều 304 (tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự).” 

Giải thích:

• Học sinh từ đủ 16 tuổi trở lên: Chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội, trong đó có tội vi phạm quy định giao thông gây chết người.

• Học sinh từ 14 đến dưới 16 tuổi: Chỉ chịu trách nhiệm với các tội danh rất nghiêm trọng, trong đó có tội tổ chức đua xe trái phép (Điều 265) và đua xe trái phép (Điều 266), nhưng không bao gồm tội vi phạm giao thông đường bộ (Điều 260).

• Học sinh dưới 14 tuổi: Không chịu trách nhiệm hình sự, được xử lý theo luật bảo vệ, chăm sóc trẻ em.

3.2. Chủ thể chịu trách nhiệm hình sự

• Phải là người có năng lực trách nhiệm hình sự (đủ tuổi, minh mẫn, không bị loại trừ theo luật).

• Không áp dụng cho người bị tâm thần, người mất năng lực hành vi dân sự…

4. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ (Điều 260 BLHS 2015)

“Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ
Theo Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017:
Khung 1:

1. Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

• Làm chết người;

• Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

• Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

• Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

Khung 2:
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

• Không có giấy phép lái xe theo quy định;

• Trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy hoặc chất kích thích mạnh khác;

• Bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn;

• Không chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển hoặc hướng dẫn giao thông;

• Làm chết 02 người;

• Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

• Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

Khung 3:
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

• Làm chết 03 người trở lên;

• Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

• Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.

Vi phạm trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả:
Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả quy định tại khung 1, khung 2, khung 3 nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.

Hình phạt bổ sung:
Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

5. Phân tích: Học sinh đi xe máy gây tai nạn chết người có đi tù hay không?

5.1. Học sinh đủ 16 tuổi trở lên

• Đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định giao thông (Điều 260).

• Nếu gây chết người, thuộc khung 1: Phạt tù từ 01–05 năm.

• Nếu kèm tình tiết tăng nặng (chạy quá tốc độ, không có GPLX…): Khung 2, phạt tù 03–10 năm.

Ví dụ: Bạn A, 17 tuổi, không có GPLX, điều khiển xe chạy quá tốc độ, tông chết 01 người → Khung 2, phạt tù 03–10 năm.

5.2. Học sinh từ 14 đến dưới 16 tuổi

• Chỉ chịu trách nhiệm hình sự với tội rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng theo khoản 2 Điều 12.

• Tội vi phạm quy định giao thông (Điều 260) không nằm trong danh mục này → Không bị truy cứu hình sự, chỉ xử lý hành chính (phạt tiền, tịch thu phương tiện).

5.3. Học sinh dưới 14 tuổi

• Không chịu trách nhiệm hình sự.

• Được xử lý theo Luật Trẻ em: Bảo vệ, giáo dục, can thiệp hành chính; không đi tù.

6. Mức hình phạt và hình thức xử lý cụ thể

7. Ví dụ minh họa tình huống thực tế

Tình huống 1:

• Em B, 17 tuổi, chưa có GPLX, lấn làn, tông chết 1 người.

• Phân tích: Tuổi ≥16, chịu TNHS tội 260, không có GPLX → Khung 2 → Phạt tù 03–10 năm.

• Giải pháp: Luật Công Tâm hỗ trợ xin án treo, giảm nhẹ (lưu ý thành khẩn, bồi thường thiệt hại).

Tình huống 2:

• Em C, 15 tuổi, điều khiển xe đạp điện (không GPLX) gây chết người.

• Phân tích: Tuổi từ 14–<16, tội 260 không thuộc danh mục → Không truy cứu TNHS, chỉ xử lý hành chính.

8. Giải pháp phòng ngừa và tư vấn của Luật Công Tâm

1. Phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường, gia đình.

2. Tuân thủ độ tuổi, có GPLX trước khi điều khiển xe máy.

3. Đóng bảo hiểm thân vỏ, người ngồi trên xe.

4. Khi không may xảy ra tai nạn:

   • Gọi ngay 113/115, bảo vệ hiện trường.

   • Thông báo cho gia đình, Luật Công Tâm hỗ trợ ngay.

Luật Công Tâm luôn sẵn sàng tư vấn miễn phí, đại diện bào chữa, thương lượng bồi thường để giảm nhẹ trách nhiệm cho học sinh và hỗ trợ gia đình vượt qua khó khăn.

9. Cách thức liên hệ dịch vụ

• Địa chỉ: Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội

• Hotline: 0972.810.901 | 0969.545.660

Luật Công Tâm – “Đồng hành pháp lý, giữ trọn niềm tin”

10. Kết luận

Trên cơ sở quy định pháp luật và kinh nghiệm thực tiễn, Luật Công Tâm khẳng định:

• Học sinh từ đủ 16 tuổi trở lên gây tai nạn chết người có thể phải chịu trách nhiệm hình sự, mức án tù từ 1–15 năm tùy tình tiết.

• Học sinh dưới 16 tuổi không bị truy cứu tội vi phạm giao thông (Điều 260), chỉ xử lý hành chính hoặc can thiệp giáo dục.

Hy vọng bài viết giúp bạn nắm rõ quy định, chủ động phòng ngừa và xử lý kịp thời khi gặp sự cố. Mọi thắc mắc, đừng ngần ngại liên hệ Luật Công Tâm để được hỗ trợ tận tâm, chuyên nghiệp!