Trong bối cảnh xã hội Việt Nam hiện nay, các giao dịch dân sự thực như mua bán nhà đất, mượn, tặng cho tài sản hay lập hợp đồng thuê nhà diễn đàn ra ngày phổ biến. Tuy nhiên, một vấn đề giải pháp phức tạp mà nhiều người phải gặp là: “Nếu một bên trong giao dịch dân sự qua đời, giao dịch đó có vô hiệu không?” Đây là câu hỏi mà Luật Công Tâm , với trụ sở tại Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội , thường xuyên nhận được từ khách hàng. Thực tế, không ít trường hợp tranh chấp phát sinh khi một bên trong giao dịch qua đời, dẫn đến những lo lắng về tính pháp lý của hợp đồng, quyền của các bên liên quan lợi ích, đặc biệt trong các vấn đề liên quan đến thừa kế, chuyển nhượng tài sản hoặc nghĩa vụ chưa hoàn thành.
Ví dụ chị Hương (Ba Vì – Hà Nội) liên hệ với Luật Công Tâm qua hot line 0972810901 để được tư vấn. Chị đã ký hợp đồng mua một mảnh đất giá trị 5 tỷ đồng, nhưng người bán bất ngờ qua đời trước khi hoàn thành thủ tục chứng minh. Chị lo lắng không biết hợp đồng có còn giá trị hay không, và liệu gia đình người bán có tiếp tục thực hiện nghĩa vụ chuyển nhượng. Tương tự, anh Tuấn (Long Biên, Hà Nội) lên hệ khi cha anh để lại một khoản nợ trước qua đời, và bên cho vay yêu cầu anh phải trả thay. Những vấn đề này không gây hoang mang mà vẫn phát sinh nhiều tranh cãi phức tạp mặc dù không được giải quyết đúng cách.
Thực tế xã hội được tìm thấy, các cuộc tranh chấp chấp nhận liên quan đến giao dịch dân sự khi một bên qua đời thường xuất bản từ thiếu hiểu biết pháp luật hoặc việc làm trước các vấn đề bất ngờ. Đặc biệt, trong các giao dịch liên quan đến tài sản lớn như bất kỳ tài sản nào, nếu không có giải pháp kịp thời, các bên có thể chịu tổn thất nghiêm trọng về tài chính và quyền lợi. Một số trường hợp khác liên quan đến di chúc, khi người thiết lập chúc qua đời, dẫn đến tranh chấp giữa những người thừa kế về tính hợp pháp của giao dịch. Những vấn đề này đòi hỏi không có kiến thức pháp luật sâu rộng nào vẫn cần được hỗ trợ bởi các luật sư giàu kinh nghiệm để đảm bảo quyền lợi của những người được bảo vệ tối đa.
Luật Công Tâm , với đội ngũ sư chuyên môn cao và tận tâm, đã hỗ trợ hàng trăm khách hàng giải quyết các vấn đề tương tự. Chúng tôi hiểu rằng, mỗi trường hợp đều có những đặc thù riêng, từ hợp đồng mua bán chưa hoàn tất, tranh chấp thừa kế, đến các nghiệp vụ tài chính phát sinh. Qua bài viết này, Luật Công Tâm sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật liên quan, các trường hợp cụ thể khi một bên trong giao dịch qua đời và đưa ra giải pháp thiết bị thực tế để bạn bảo vệ quyền lợi của mình. Hãy cùng tìm hiểu để biết rõ hơn về vấn đề này, đồng thời liên hệ với chúng tôi qua đường dây nóng 0972810901 hoặc 0969545660 để được tư vấn trực tiếp, nhanh chóng và hiệu quả!
Giao Dịch Dân Sự Là Gì?
Theo quy định tại Điều 116 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự được định nghĩa như sau:
“Giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.”
Giao dịch dân sự bao gồm nhiều hình thức như hợp đồng mua bán, vay mượn, tặng cho, thừa kế, hoặc các thỏa thuận khác. Để một giao dịch dân sự có hiệu lực, theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, cần đáp ứng các điều kiện sau:
Chủ thể tham gia giao dịch có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội;
Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.
Tuy nhiên, khi một bên tham gia giao dịch qua đời, nhiều người băn khoăn liệu giao dịch đó có còn giá trị pháp lý hay không. Để trả lời câu hỏi này, chúng tôi sẽ phân tích các trường hợp cụ thể và quy định pháp luật liên quan.
Một Bên Qua Đời Thì Có Làm Giao Dịch Vô Hiệu Không?
Câu hỏi trên phụ thuộc vào bản chất của giao dịch, thời điểm qua đời và các quy định pháp luật áp dụng. Theo Điều 122 Bộ luật Dân sự 2015:
“Giao dịch dân sự không có một trong các điều kiện được quy định tại Điều 117 của Bộ luật này thì vô hiệu, trừ trường hợp Bộ luật này có quy định khác.”
Việc một bên qua đời không nằm trong các điều kiện làm giao dịch vô hiệu theo Điều 117. Do đó, về nguyên tắc, cái chết của một bên trong giao dịch dân sự không tự động làm giao dịch vô hiệu. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn, chúng ta cần xem xét các trường hợp cụ thể:
Trường Hợp 1: Giao Dịch Đã Hoàn Tất Trước Khi Một Bên Qua Đời
Nếu giao dịch dân sự đã được xác lập và hoàn tất (ví dụ: hợp đồng mua bán nhà đất đã hoàn tất công chứng và chuyển giao tài sản), thì cái chết của một bên không ảnh hưởng đến hiệu lực của giao dịch. Quyền và nghĩa vụ đã phát sinh sẽ được chuyển giao cho người thừa kế theo quy định về thừa kế tại Chương XX Bộ luật Dân sự 2015.
Ví dụ: Chị Hương ký hợp đồng mua nhà với ông Tùng và đã thanh toán đầy đủ, nhận chuyển giao nhà trước khi ông Tùng qua đời. Hợp đồng này vẫn có hiệu lực, và quyền sở hữu nhà của chị Hương không bị ảnh hưởng.
Trường Hợp 2: Giao Dịch Chưa Hoàn Tất Khi Một Bên Qua Đời
Nếu giao dịch chưa hoàn tất (ví dụ: hợp đồng mua bán đất chưa công chứng hoặc chưa chuyển giao tài sản), cái chết của một bên có thể gây ra một số vấn đề pháp lý. Theo Điều 422 Bộ luật Dân sự 2015 về chấm dứt hợp đồng:
“Hợp đồng chấm dứt trong trường hợp sau đây:1. Hợp đồng đã được hoàn thành;
2. Theo thoả thuận của các bên;
3. Cá nhân giao kết hợp đồng chết, pháp nhân giao kết hợp đồng chấm dứt tồn tại mà hợp đồng phải do chính cá nhân, pháp nhân đó thực hiện;
4. Hợp đồng bị huỷ bỏ, bị đơn phương chấm dứt thực hiện;
5. Hợp đồng không thể thực hiện được do đối tượng của hợp đồng không còn;
6. Hợp đồng chấm dứt theo quy định tại Điều 420 của Bộ luật này;
7. Trường hợp khác do luật quy định.”
Theo khoản 3 Điều 422, nếu hợp đồng yêu cầu chính cá nhân đó thực hiện (ví dụ: hợp đồng dịch vụ nghệ thuật, hợp đồng lao động cá nhân), cái chết của một bên sẽ làm hợp đồng chấm dứt. Tuy nhiên, đối với các hợp đồng thông thường (như mua bán tài sản), quyền và nghĩa vụ của bên qua đời sẽ chuyển giao cho người thừa kế, và hợp đồng không tự động vô hiệu.
Ví dụ: Chị Hương ký hợp đồng bán đất cho anh Tuấn nhưng chưa công chứng thì qua đời. Người thừa kế của chị Hương (theo di chúc hoặc pháp luật) sẽ tiếp tục thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng, trừ khi có tranh chấp hoặc thỏa thuận khác.
Trường Hợp 3: Giao Dịch Liên Quan Đến Thừa Kế
Trong trường hợp giao dịch dân sự liên quan đến thừa kế (như lập di chúc), cái chết của người lập di chúc là thời điểm mở thừa kế, theo Điều 611 Bộ luật Dân sự 2015:
“Thừa kế là việc chuyển giao tài sản của người đã chết cho người còn sống theo di chúc hoặc theo quy định của pháp luật.”
Di chúc chỉ có hiệu lực khi người lập di chúc qua đời, và nội dung di chúc phải đáp ứng các điều kiện tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015:
“Điều 630. Di chúc hợp pháp1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.
5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.”
Nếu di chúc không đáp ứng các điều kiện trên, nó có thể bị tuyên vô hiệu bởi Tòa án theo yêu cầu của người có quyền lợi liên quan.
Hậu Quả Pháp Lý Khi Giao Dịch Dân Sự Vô Hiệu
Nếu một giao dịch dân sự bị tuyên vô hiệu (do vi phạm điều cấm, giả tạo, hoặc không tuân thủ hình thức), hậu quả pháp lý được quy định tại Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015:
“Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.
Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.
Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó.
Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.
Việc giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu liên quan đến quyền nhân thân do Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định.”
Trong trường hợp một bên qua đời, nếu giao dịch không vô hiệu, quyền và nghĩa vụ sẽ được chuyển giao cho người thừa kế. Nếu giao dịch bị tuyên vô hiệu, các bên (hoặc người thừa kế) phải hoàn trả theo quy định trên.
Thời Hiệu Yêu Cầu Tuyên Bố Giao Dịch Dân Sự Vô Hiệu
Theo Điều 132 Bộ luật Dân sự 2015, thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu được quy định như sau:
Thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu quy định tại các điều 123 đến 129 của Bộ luật này là 02 năm, kể từ ngày giao dịch dân sự được xác lập, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
Đối với giao dịch dân sự vô hiệu quy định tại các điều 123 và 125 của Bộ luật này thì không áp dụng thời hiệu yêu cầu tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu.
Hết thời hiệu quy định tại khoản 1 Điều này mà không có yêu cầu tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu thì giao dịch dân sự có hiệu lực.
Điều này có nghĩa là, nếu giao dịch vô hiệu do vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội (Điều 123), thời hiệu yêu cầu tuyên bố vô hiệu không bị hạn chế. Tuy nhiên, trong các trường hợp khác (như giả tạo, nhầm lẫn), thời hiệu là 2 năm kể từ ngày xác lập giao dịch.
Giải Pháp Khi Một Bên Trong Giao Dịch Qua Đời
Khi một bên trong giao dịch dân sự qua đời, Luật Công Tâm khuyến nghị bạn thực hiện các bước sau để bảo vệ quyền lợi của mình:
-
Xác Minh Tình Trạng Giao Dịch: Kiểm tra xem giao dịch đã hoàn tất hay chưa, có đáp ứng đủ các điều kiện pháp lý hay không.
-
Xác Định Người Thừa Kế: Liên hệ với người thừa kế của bên qua đời để tiếp tục thực hiện giao dịch hoặc giải quyết tranh chấp.
-
Tham Khảo Ý Kiến Luật Sư: Liên hệ với Luật Công Tâm qua hotline 0972810901 hoặc 0969545660 để được tư vấn chi tiết về quyền lợi và nghĩa vụ của bạn.
-
Nộp Đơn Yêu Cầu Tòa Án (Nếu Cần): Nếu có tranh chấp hoặc giao dịch có dấu hiệu vô hiệu, bạn có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch vô hiệu hoặc giải quyết tranh chấp.
Tại Sao Nên Chọn Luật Công Tâm?
Luật Công Tâm, với trụ sở tại Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội, tự hào là đơn vị cung cấp dịch vụ pháp lý uy tín, tận tâm. Chúng tôi có đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, sẵn sàng hỗ trợ bạn trong các vấn đề liên quan đến giao dịch dân sự, thừa kế, và giải quyết tranh chấp. Với phương châm “Công Tâm – Công Lý”, chúng tôi cam kết:
-
Tư vấn pháp lý chính xác, minh bạch.
-
Hỗ trợ 24/7 qua hotline 0972810901 hoặc 0969545660.
-
Giải quyết nhanh chóng, hiệu quả, bảo vệ tối đa quyền lợi khách hàng.
Liên Hệ Với Luật Công Tâm Ngay Hôm Nay
Nếu bạn đang gặp vướng mắc về giao dịch dân sự, đặc biệt trong trường hợp một bên qua đời, đừng ngần ngại liên hệ với Luật Công Tâm. Chúng tôi sẽ đồng hành cùng bạn để giải quyết mọi vấn đề pháp lý một cách chuyên nghiệp và hiệu quả. Gọi ngay 0972810901 hoặc 0969545660, hoặc đến trực tiếp văn phòng tại Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội để được hỗ trợ. Luật Công Tâm – nơi gửi gắm niềm tin, bảo vệ quyền lợi của bạn!
Tại sao bạn nên chọn Luật Công Tâm để tư vấn và tranh tụng?
(*) Lý do duy nhất và quan trọng nhất là Luật Công Tâm có đội ngũ Luật sư tư vấn có kiến thức sâu rộng và am hiểu sâu sắc thực tiễn. Chính yếu tố con người là nguyên nhân tạo ra giá trị khác biệt về chất lượng dịch vụ tư vấn pháp luật trực tuyến của Luật Công Tâm.
Chất lượng của đội ngũ đội ngũ Luật sư tư vấn một phần được thể hiện thông qua việc đánh giá của Đài Truyền hình Việt Nam (VTV), Đài tiếng nói Việt Nam (VOV) và nhiều kênh truyền hình trung ương (Truyền hình Công an nhân dân/Truyền hình Quốc hội/Truyền hình Quốc phòng) và nhiều Đài truyền hình địa phương mời tham dự với tư cách là luật sư hàng đầu trong lĩnh vực. Bạn có thể tham khảo thêm tại các video ở Youtube : Luật Công Tâm
Với đội luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến đông đảo, được đào tạo bài bản về kỹ năng tư vấn cũng như đạo đức nghề luật sư. Chúng tôi luôn phấn đấu vì mục đích cao nhất là “Đưa sự pháp luật đến gần với mỗi người dân Việt Nam”. Lời cảm ơn Chân thành của mỗi khách hàng là lời động viên, động lực để mỗi luật sư của Luật Công Tâm ngày càng nâng cao chất lượng phục vụ và đưa hình ảnh của nghề luật sư một cách trung thực, đẹp trong mắt mỗi người dân Việt Nam.
Cách liên hệ tư vấn luật
Thật đơn giản! Chỉ cần sử dụng điện thoại và gọi: 097.281.0901 – 0969545660 hoặc truy cập Zalo kết bạn (theo số điện thoại 0969545660) để liên hệ. Bạn sẽ ngay lập tực được liên hệ với Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến miễn phí 100% mà không phải trả bất cứ chi phí nào ngoài tiền gọi điện thoại theo phí thông thường của nhà mạng bạn đang sử dụng (nếu là gọi điện số hotline 0969545660).
Hotline: 0972810901 | 0969545660
Youtube: Luật Công Tâm
Website: Luật Công Tâm
Email: [email protected]
Địa chỉ: Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội.
