Quyền bắt người phạm tội quả tang là một trong những biện pháp ngăn chặn quan trọng được quy định tại Điều 111 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, cho phép bất kỳ ai cũng có thể bắt giữ và giải giao người phạm tội đến cơ quan chức năng trong những tình huống khẩn cấp. Đây là cơ chế pháp lý nhằm kịp thời ngăn chặn hành vi phạm tội, bảo vệ an ninh trật tự và quyền lợi của cộng đồng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều người dân chưa hiểu rõ quyền này, dẫn đến những sai sót như lạm dụng vũ lực, bắt nhầm người, hoặc không tuân thủ trình tự pháp luật, gây ra hậu quả nghiêm trọng về pháp lý và quyền con người. Theo báo cáo của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, hàng năm có hàng trăm trường hợp bắt người phạm tội quả tang được ghi nhận, nhưng không ít vụ việc bị xử lý sai do thiếu hiểu biết pháp luật.

Tại Công ty Luật Công Tâm (Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội), chúng tôi thường xuyên nhận được câu hỏi từ khách hàng về quyền bắt người phạm tội quả tang. Ví dụ, anh Nguyễn Văn H (, Hà Nội) đã liên hệ qua hotline 0972810901 với câu hỏi: “Tôi bắt gặp một người trộm cắp tài sản ngay tại cửa hàng của mình và đã khống chế họ. Tuy nhiên, tôi lo lắng liệu hành động của mình có đúng pháp luật không, và tôi cần làm gì tiếp theo để tránh rủi ro pháp lý?” Đây là một tình huống điển hình, phản ánh nhu cầu cấp thiết của người dân về thông tin pháp lý rõ ràng.

Luật Công Tâm chia sẻ: Quyền bắt người phạm tội quả tang là công cụ pháp lý mạnh mẽ, nhưng phải được thực hiện đúng quy định để tránh vi phạm quyền con người hoặc bị truy cứu trách nhiệm. Các quy định tại Điều 111 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 và Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015 (về phòng vệ chính đáng) đã cung cấp khung pháp lý cụ thể, nhưng người dân cần nắm rõ các bước thực hiện và giới hạn của quyền này. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích chi tiết về quyền bắt người phạm tội quả tang, các trường hợp áp dụng, thủ tục cần thiết, và những lưu ý để bảo vệ quyền lợi của bạn. Nếu bạn cần tư vấn pháp lý, hãy liên hệ ngay Công ty Luật Công Tâm qua hotline 0972810901 hoặc 0969545660 để được hỗ trợ tận tâm!

Quyền bắt người phạm tội quả tang là gì?

Theo Khoản 1 Điều 111 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, quyền bắt người phạm tội quả tang là quyền của bất kỳ cá nhân nào trong việc bắt giữ và giải giao người đang thực hiện hành vi phạm tội hoặc ngay sau khi thực hiện hành vi phạm tội mà bị phát hiện hoặc đuổi bắt đến cơ quan chức năng như Công an, Viện Kiểm sát, hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất. Đây là biện pháp ngăn chặn nhằm kịp thời ngăn chặn tội phạm, hạn chế hậu quả, và đảm bảo an toàn cho cộng đồng.

Đặc điểm:

• Phạm tội quả tang bao gồm: (1) Người đang thực hiện hành vi phạm tội; (2) Người vừa thực hiện hành vi phạm tội và bị phát hiện ngay; (3) Người đang bị đuổi bắt sau khi phạm tội.
• Bất kỳ ai, kể cả người dân thường, đều có quyền bắt giữ mà không cần lệnh của cơ quan chức năng.

Lời khuyên từ Luật Công Tâm: Khi bắt người phạm tội quả tang, hãy đảm bảo bạn nhận diện đúng hành vi phạm tội và hành động trong giới hạn pháp luật. Liên hệ Công ty Luật Công Tâm qua hotline 0972810901 để được tư vấn nếu bạn gặp tình huống này.

Các trường hợp được coi là phạm tội quả tang

Theo Điều 111 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, phạm tội quả tang được xác định trong ba trường hợp cụ thể:

• Người đang thực hiện hành vi phạm tội: Là trường hợp hành vi phạm tội đang diễn ra và chưa hoàn thành. Ví dụ: Một người đang trộm cắp tài sản trong cửa hàng thì bị phát hiện.
• Người vừa thực hiện hành vi phạm tội và bị phát hiện ngay: Là trường hợp hành vi phạm tội vừa kết thúc, người phạm tội chưa kịp bỏ trốn hoặc che giấu tang vật. Ví dụ: Một người vừa cướp giật túi xách và bị nạn nhân phát hiện ngay sau đó.
• Người đang bị đuổi bắt sau khi phạm tội: Là trường hợp người phạm tội bỏ chạy nhưng bị đuổi bắt ngay lập tức. Ví dụ: Một người cướp giật bị nạn nhân và người dân đuổi theo và bắt giữ.

Lời khuyên từ Luật Công Tâm: Hãy xác định rõ hành vi phạm tội trước khi bắt giữ để tránh nhầm lẫn với vi phạm hành chính. Luật Công Tâm có thể tư vấn cụ thể qua hotline 0969545660.

 Ai có quyền bắt người phạm tội quả tang?

Khoản 1 Điều 111 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định: “Bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay người bị bắt đến cơ quan Công an, Viện Kiểm sát hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất.” Điều này có nghĩa là:

• Người dân thường: Mọi công dân, bất kể độ tuổi hay nghề nghiệp, đều có quyền bắt người phạm tội quả tang. Kể cả người dưới 18 tuổi cũng có quyền này.
• Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an: Các cơ quan này có thẩm quyền bắt giữ, lập biên bản, và thực hiện các thủ tục bổ sung như bảo vệ hiện trường.
• Cơ quan chức năng khác: Viện Kiểm sát, Ủy ban nhân dân nơi gần nhất có trách nhiệm tiếp nhận và xử lý.

Lưu ý: Khi bắt người phạm tội quả tang, bất kỳ ai cũng có quyền tước vũ khí, hung khí của người bị bắt để đảm bảo an toàn, theo Khoản 2 Điều 111 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015.

Lời khuyên từ Luật Công Tâm: Dù bạn là người dân hay cơ quan chức năng, hãy hành động cẩn trọng và tuân thủ pháp luật. Công ty Luật Công Tâm sẵn sàng hỗ trợ qua hotline 0972810901.

Thủ tục bắt người phạm tội quả tang

Thủ tục bắt người phạm tội quả tang được quy định rõ tại Điều 111 và Điều 114 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015:

• Đối với người dân:
  • Bắt giữ người đang thực hiện hành vi phạm tội hoặc ngay sau khi phạm tội.
  • Tước vũ khí, hung khí (nếu có) để đảm bảo an toàn.
  • Giải ngay người bị bắt đến Công an, Viện Kiểm sát, hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất.
  • Không được đánh đập, tra tấn, hoặc tự ý giam giữ người bị bắt.
• Đối với Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an:
  • Thu giữ vũ khí, hung khí, và bảo quản tài liệu, đồ vật liên quan.
  • Lập biên bản bắt giữ, lấy lời khai ban đầu, và bảo vệ hiện trường.
  • Giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.
• Biên bản bắt người:
  • Phải được đọc cho người bị bắt và người chứng kiến nghe.
  • Người bị bắt, người thực hiện bắt, và người chứng kiến ký tên. Nếu người bị bắt không ký, ghi rõ lý do và mời người chứng kiến ký xác nhận.
  • Nếu người bị bắt không biết tiếng phổ thông hoặc không biết chữ, phải có người phiên dịch hoặc đọc biên bản với sự chứng kiến của người khác.

Thời hạn: Theo Khoản 1 Điều 114, Cơ quan điều tra phải lấy lời khai ngay và trong vòng 12 giờ phải ra quyết định tạm giữ hoặc trả tự do.

Lời khuyên từ Luật Công Tâm: Hãy lưu giữ bằng chứng (video, hình ảnh) khi bắt người để làm căn cứ pháp lý. Luật Công Tâm có thể hỗ trợ bạn lập biên bản qua hotline 0969545660.

Quyền và nghĩa vụ của người bị bắt phạm tội quả tang

Theo Điều 58 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, người bị bắt phạm tội quả tang có các quyền và nghĩa vụ sau:

• Quyền:
  
  • Được biết lý do bị bắt.
  • Được nghe và nhận lệnh bắt, quyết định truy nã (nếu có).
  • Được trình bày lời khai, đưa ra chứng cứ, và không buộc phải khai chống lại mình.
  • Được yêu cầu kiểm tra chứng cứ và tài liệu liên quan.
  • Được thông báo cho gia đình hoặc cơ quan, tổ chức nơi làm việc.
• Nghĩa vụ:
  
  • Tuân thủ lệnh bắt và các yêu cầu của cơ quan chức năng.
  • Cung cấp thông tin trung thực trong quá trình lấy lời khai.

Lời khuyên từ Luật Công Tâm: Nếu bạn hoặc người thân bị bắt quả tang, hãy yêu cầu được giải thích quyền lợi. Luật Công Tâm có thể đại diện bạn trong các thủ tục tố tụng qua hotline 0972810901.

Những lưu ý khi bắt người phạm tội quả tang

Để tránh vi phạm pháp luật khi thực hiện quyền bắt người phạm tội quả tang, bạn cần lưu ý:

• Không lạm dụng vũ lực: Chỉ được sử dụng vũ lực cần thiết trong trường hợp phòng vệ chính đáng, theo Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015. 
• Xác định đúng hành vi phạm tội: Phải phân biệt giữa tội phạm hình sự và vi phạm hành chính để tránh bắt nhầm.
• Giải giao ngay: Không được tự ý giam giữ hoặc tra xét người bị bắt.
• Bảo vệ hiện trường: Tránh làm mất dấu vết hoặc tang vật liên quan đến vụ việc.

Lời khuyên từ Luật Công Tâm: Hãy giữ bình tĩnh và ghi lại sự việc bằng hình ảnh hoặc video để làm bằng chứng. Liên hệ Luật Công Tâm qua hotline 0969545660 để được hướng dẫn cụ thể.

Hậu quả pháp lý khi bắt người sai quy định

Việc bắt người phạm tội quả tang sai quy định có thể dẫn đến các hậu quả pháp lý nghiêm trọng:

• Truy cứu trách nhiệm hình sự: Nếu gây thương tích hoặc tử vong không thuộc trường hợp phòng vệ chính đáng, người bắt có thể bị truy cứu về tội Cố ý gây thương tích hoặc Giết người (Điều 134, 123 Bộ luật Hình sự 2015).
• Bồi thường thiệt hại: Nếu bắt nhầm người, người bắt có thể phải bồi thường danh dự, nhân phẩm, hoặc thiệt hại vật chất (Điều 592 Bộ luật Dân sự 2015).
• Vi phạm tố tụng: Nếu cơ quan chức năng lập biên bản sai hoặc không thông báo cho gia đình người bị bắt, vụ việc có thể bị hủy bỏ.

Lời khuyên từ Luật Công Tâm: Hãy tham khảo ý kiến luật sư trước khi hành động trong các tình huống phức tạp. Công ty Luật Công Tâm sẵn sàng tư vấn qua hotline 0972810901.

Vai trò của cơ quan chức năng trong việc tiếp nhận người bị bắt

Sau khi người phạm tội quả tang được giải giao, các cơ quan chức năng có trách nhiệm:

• Công an, Viện Kiểm sát, Ủy ban nhân dân:
  • Lập biên bản tiếp nhận.
  • Giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.
• Cơ quan điều tra:
  • Lấy lời khai ngay và quyết định tạm giữ hoặc trả tự do trong vòng 12 giờ.
  • Thông báo cho gia đình, chính quyền địa phương, hoặc cơ quan nơi người bị bắt làm việc (Điều 115, 116 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015).

Lời khuyên từ Luật Công Tâm: Nếu bạn giải giao người bị bắt nhưng cơ quan chức năng chậm xử lý, hãy yêu cầu biên bản tiếp nhận. Luật Công Tâm có thể hỗ trợ bạn theo dõi vụ việc qua hotline 0969545660.

Phân biệt bắt người phạm tội quả tang và bắt khẩn cấp

Nhiều người nhầm lẫn giữa bắt người phạm tội quả tang và bắt khẩn cấp. Dưới đây là sự khác biệt:

• Bắt người phạm tội quả tang:
  • Thực hiện ngay khi phát hiện hành vi phạm tội.
  • Bất kỳ ai cũng có quyền thực hiện.
  • Không cần lệnh bắt.
• Bắt khẩn cấp:
  • Áp dụng khi có căn cứ chứng minh người bị bắt đang chuẩn bị phạm tội hoặc bỏ trốn (Điều 110 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015).
  • Chỉ cơ quan có thẩm quyền (Công an, Viện Kiểm sát) được thực hiện.
  • Phải có lệnh bắt và được Viện Kiểm sát phê chuẩn.

Lời khuyên từ Luật Công Tâm: Nếu bạn không chắc chắn về trường hợp bắt giữ, hãy liên hệ luật sư để được hướng dẫn. Luật Công Tâm có thể tư vấn qua hotline 0972810901.

Làm gì để bảo vệ quyền lợi khi bắt người phạm tội quả tang?

Để đảm bảo hành động bắt người phạm tội quả tang đúng pháp luật và bảo vệ quyền lợi của bạn, hãy:

• Ghi nhận bằng chứng: Quay video, chụp ảnh, hoặc mời người làm chứng.
• Hành động trong giới hạn: Chỉ sử dụng vũ lực cần thiết và không gây thương tích quá mức.
• Giải giao ngay: Đưa người bị bắt đến cơ quan chức năng gần nhất.
• Lưu giữ biên bản: Yêu cầu cơ quan chức năng cung cấp biên bản tiếp nhận.
• Tham khảo luật sư: Liên hệ luật sư để được tư vấn về các bước tiếp theo.

Lời khuyên từ Luật Công Tâm: Đừng tự ý xử lý vụ việc mà hãy để cơ quan chức năng giải quyết. Công ty Luật Công Tâm cam kết hỗ trợ bạn qua hotline 0969545660.

Kết luận

Quyền bắt người phạm tội quả tang là một công cụ pháp lý quan trọng giúp người dân tham gia vào việc phòng, chống tội phạm, nhưng cần được thực hiện đúng quy định để tránh rủi ro pháp lý. Công ty Luật Công Tâm khuyến nghị bạn nên nắm rõ các quy định tại Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, hành động cẩn trọng, và tìm đến luật sư để được hỗ trợ trong các tình huống phức tạp. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, chúng tôi sẵn sàng tư vấn, soạn thảo hồ sơ, và đại diện bạn trong các thủ tục pháp lý liên quan.

Hãy liên hệ ngay Công ty Luật Công Tâm qua hotline 0972810901 hoặc 0969545660, hoặc đến trực tiếp văn phòng tại Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội. Chúng tôi luôn đồng hành cùng bạn để đảm bảo quyền lợi và hành xử đúng pháp luật!

Tại sao bạn nên chọn Luật Công Tâm để tư vấn và tranh tụng?
(*) Lý do duy nhất và quan trọng nhất là Luật Công Tâm có đội ngũ Luật sư tư vấn có kiến thức sâu rộng và am hiểu sâu sắc thực tiễn. Chính yếu tố con người là nguyên nhân tạo ra giá trị khác biệt về chất lượng dịch vụ tư vấn pháp luật trực tuyến của Luật Công Tâm.

Chất lượng của đội ngũ đội ngũ Luật sư tư vấn một phần được thể hiện thông qua việc đánh giá của Đài Truyền hình Việt Nam (VTV), Đài tiếng nói Việt Nam (VOV) và nhiều kênh truyền hình trung ương (Truyền hình Công an nhân dân/Truyền hình Quốc hội/Truyền hình Quốc phòng) và nhiều Đài truyền hình địa phương mời tham dự với tư cách là luật sư hàng đầu trong lĩnh vực. Bạn có thể tham khảo thêm tại các video ở Youtube : Luật Công Tâm

Với đội luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến đông đảo, được đào tạo bài bản về kỹ năng tư vấn cũng như đạo đức nghề luật sư. Chúng tôi luôn phấn đấu vì mục đích cao nhất là “Đưa sự pháp luật đến gần với mỗi người dân Việt Nam”. Lời cảm ơn Chân thành của mỗi khách hàng là lời động viên, động lực để mỗi luật sư của Luật Công Tâm ngày càng nâng cao chất lượng phục vụ và đưa hình ảnh của nghề luật sư một cách trung thực, đẹp trong mắt mỗi người dân Việt Nam.

Cách liên hệ tư vấn luật
Thật đơn giản! Chỉ cần sử dụng điện thoại và gọi: 097.281.0901 – 0969545660 hoặc truy cập Zalo kết bạn (theo số điện thoại 0969545660) để liên hệ. Bạn sẽ ngay lập tực được liên hệ với Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến miễn phí 100% mà không phải trả bất cứ chi phí nào ngoài tiền gọi điện thoại theo phí thông thường của nhà mạng bạn đang sử dụng (nếu là gọi điện số hotline 0969545660).
Hotline: 0972810901 | 0969545660
Youtube: Luật Công Tâm
Website: Luật Công Tâm
Email: [email protected]
Địa chỉ: Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội.