Tội lừa đảo qua mạng xã hội năm 2025: Làm sao lấy lại tiền?

Trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ, tội lừa đảo qua mạng xã hội tại Việt Nam đang trở thành một vấn nạn nhức nhối, đặc biệt trong năm 2025. Các đối tượng lừa đảo ngày càng sử dụng những thủ đoạn tinh vi như giả mạo tài khoản bạn bè, tạo các chương trình trúng thưởng giả, hoặc dụ dỗ đầu tư vào các sàn giao dịch ảo. Theo thống kê từ Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), chỉ trong năm 2024, thiệt hại do lừa đảo trực tuyến đã ước tính lên đến 18.900 tỷ đồng, và con số này dự kiến sẽ tiếp tục gia tăng trong năm 2025 nếu không có biện pháp ngăn chặn hiệu quả. Những vụ lừa đảo này không chỉ gây thiệt hại tài sản mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý và niềm tin của người dân.

Tại Luật Công Tâm, chúng tôi đã tiếp nhận nhiều trường hợp khách hàng bị lừa đảo qua mạng xã hội, từ những người trẻ thiếu kinh nghiệm đến cả những người lớn tuổi không quen thuộc với công nghệ. Ví dụ, chị Nguyễn Thị H., một khách hàng tại Hà Nội, liên hệ với chúng tôi trong tình trạng hoảng loạn sau khi chuyển 150 triệu đồng cho một tài khoản Zalo giả mạo người thân. Chị chia sẻ: “Tôi nhận được tin nhắn từ tài khoản giống hệt chị gái tôi, nói đang cần tiền gấp. Vì tin tưởng, tôi đã chuyển tiền ngay mà không kiểm tra kỹ. Đến khi liên lạc lại thì mới biết tài khoản đó đã bị hack”. Với kinh nghiệm nhiều năm hỗ trợ các vụ việc liên quan đến lừa đảo trực tuyến, Luật Công Tâm đã giúp chị H. làm việc với cơ quan chức năng để truy vết và yêu cầu hoàn trả tài sản. Chúng tôi hiểu rằng mỗi vụ việc đều mang tính cấp bách và cần được giải quyết nhanh chóng, minh bạch.

Trong bài viết này, Luật Công Tâm sẽ chia sẻ chi tiết về thực trạng tội lừa đảo qua mạng xã hội năm 2025, các quy định pháp luật liên quan, và đặc biệt là những bước cụ thể mà bạn có thể thực hiện để lấy lại tiền nếu không may trở thành nạn nhân. Chúng tôi hy vọng bài viết sẽ cung cấp thông tin hữu ích, giúp bạn bảo vệ tài sản và quyền lợi của mình.

Thực trạng tội lừa đảo qua mạng xã hội năm 2025

Năm 2025, sự phát triển của các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, Telegram, và TikTok tiếp tục tạo điều kiện cho các đối tượng lừa đảo hoạt động. Theo báo cáo của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, cứ 220 người dùng điện thoại thông minh thì có 1 người là nạn nhân của lừa đảo trực tuyến. Các thủ đoạn phổ biến bao gồm:

• Giả mạo tài khoản bạn bè hoặc người thân: Đối tượng hack tài khoản mạng xã hội, sau đó nhắn tin cho danh sách bạn bè để vay tiền hoặc yêu cầu chuyển khoản.
• Lừa đảo qua các chương trình trúng thưởng: Người dùng nhận được tin nhắn thông báo trúng thưởng xe máy, tiền mặt, hoặc quà tặng giá trị, nhưng phải nộp phí để nhận giải.
• Dụ dỗ đầu tư tài chính ảo: Các sàn giao dịch chứng khoán, tiền ảo giả mạo hứa hẹn lợi nhuận cao, nhưng sau khi nạp tiền, nạn nhân không thể rút lại.
• Lừa đảo làm nhiệm vụ online: Người dùng được mời tham gia các nhiệm vụ đơn giản như đặt hàng online để nhận hoa hồng, nhưng phải nạp tiền trước và cuối cùng mất trắng.

Những thủ đoạn này thường lợi dụng tâm lý cả tin, thiếu cảnh giác của người dùng, đặc biệt là trong bối cảnh các công nghệ như Deepfake hay chatbot AI được sử dụng để tạo ra các kịch bản lừa đảo chân thực hơn. Luật Công Tâm nhận thấy rằng, dù cơ quan chức năng đã có nhiều cảnh báo, số lượng nạn nhân vẫn không ngừng tăng do thiếu kiến thức pháp lý và kỹ năng nhận diện lừa đảo.

Quy định pháp luật về tội lừa đảo qua mạng xã hội

Tại Việt Nam, tội lừa đảo qua mạng xã hội được quy định chủ yếu trong Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), cụ thể là:

Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
   a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
   b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
   c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
   d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ.
2. Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
3. Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.
4. Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Điều 290. Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản

1. Người nào sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện một trong các hành vi sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại các điều 173, 174 và 175 của Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
   a) Sử dụng thông tin về tài khoản, thẻ ngân hàng của cơ quan, tổ chức, cá nhân để chiếm đoạt tài sản của chủ tài khoản, chủ thẻ hoặc thanh toán, mua bán, chuyển nhượng hàng hóa, dịch vụ;
   b) Làm, tàng trữ, mua bán, sử dụng, lưu hành tài khoản, thẻ ngân hàng giả để chiếm đoạt tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc để thanh toán, mua bán, chuyển nhượng hàng hóa, dịch vụ;
   c) Truy cập bất hợp pháp vào tài khoản, hệ thống mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của cơ quan, tổ chức, cá nhân để chiếm đoạt tài sản;
   d) Lừa đảo trong thương mại điện tử, thanh toán điện tử, kinh doanh tiền tệ, huy động vốn, kinh doanh đa cấp, chứng khoán qua mạng để chiếm đoạt tài sản;
   đ) Thực hiện hành vi khác để chiếm đoạt tài sản.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
   a) Có tổ chức;
   b) Có tính chất chuyên nghiệp;
   c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
   d) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
   đ) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.
4. Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Ngoài ra, các hành vi lừa đảo có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP:

Điều 15. Vi phạm quy định về gây thiệt hại đến tài sản của người khác

1. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
   c) Dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản của người khác;
2. Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với tổ chức thực hiện hành vi quy định tại khoản 1 Điều này.

Luật Công Tâm lưu ý rằng, để truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 290, hành vi lừa đảo phải được thực hiện thông qua mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử. Tuy nhiên, Điều 174 vẫn có thể áp dụng nếu hành vi lừa đảo không liên quan đến công nghệ nhưng vẫn đáp ứng các dấu hiệu của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Làm sao để nhận diện và phòng tránh lừa đảo qua mạng xã hội?

Để bảo vệ bản thân trước các chiêu trò lừa đảo, Luật Công Tâm khuyến nghị bạn thực hiện các biện pháp sau:

1. Kiểm tra tính xác thực của thông tin:
   • Nếu nhận được tin nhắn từ người thân hoặc bạn bè yêu cầu chuyển tiền, hãy gọi điện trực tiếp để xác minh.
   • Không nhấp vào các đường link lạ được gửi qua tin nhắn hoặc email, đặc biệt là những link yêu cầu đăng nhập tài khoản.
2. Bảo mật tài khoản mạng xã hội:
   • Sử dụng mật khẩu mạnh, kết hợp chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt.
   • Kích hoạt xác thực hai yếu tố (2FA) trên các tài khoản mạng xã hội và ngân hàng.
3. Cảnh giác với các chương trình trúng thưởng:
   • Các chương trình trúng thưởng hợp pháp không yêu cầu bạn nộp phí để nhận giải.
   • Kiểm tra nguồn gốc của thông báo trúng thưởng, chỉ tin tưởng các kênh chính thức từ doanh nghiệp uy tín.
4. Không chia sẻ thông tin cá nhân:
   • Không cung cấp mã OTP, số tài khoản ngân hàng, hoặc thông tin cá nhân cho bất kỳ ai qua mạng xã hội.
   • Cơ quan nhà nước như công an, viện kiểm sát không bao giờ yêu cầu chuyển tiền qua tin nhắn hoặc cuộc gọi.
5. Cập nhật kiến thức pháp lý:
   • Tham khảo các cảnh báo từ Bộ Công an, Cục An toàn thông tin, hoặc các đơn vị pháp lý uy tín như Luật Công Tâm để nhận biết các thủ đoạn lừa đảo mới.

Các bước lấy lại tiền khi bị lừa đảo qua mạng xã hội

Nếu không may trở thành nạn nhân của lừa đảo qua mạng xã hội, bạn cần bình tĩnh và thực hiện ngay các bước sau để tăng cơ hội lấy lại tiền:

Bước 1: Thu thập bằng chứng

• Lưu lại toàn bộ tin nhắn, cuộc gọi, email, hoặc bất kỳ giao dịch nào liên quan đến vụ lừa đảo.
• Chụp ảnh màn hình các bài đăng, tài khoản mạng xã hội, hoặc website giả mạo.
• Ghi lại thông tin giao dịch ngân hàng (số tài khoản nhận tiền, thời gian chuyển khoản, số tiền).

Luật Công Tâm từng hỗ trợ anh Trần Văn M., một khách hàng tại Hà Nội, thu thập bằng chứng khi anh bị lừa 80 triệu đồng qua một sàn giao dịch tiền ảo giả mạo. Nhờ lưu giữ đầy đủ tin nhắn và lịch sử giao dịch, chúng tôi đã giúp anh trình báo cơ quan công an hiệu quả hơn.

Bước 2: Thông báo ngay cho ngân hàng

• Liên hệ ngay với ngân hàng của bạn để báo cáo giao dịch gian lận và yêu cầu phong tỏa tài khoản nhận tiền.
• Cung cấp thông tin giao dịch và bằng chứng để ngân hàng phối hợp điều tra.
• Theo Nghị định 117/2018/NĐ-CP, ngân hàng có trách nhiệm hỗ trợ khách hàng trong việc bảo vệ tài sản khi có dấu hiệu lừa đảo.

Bước 3: Trình báo cơ quan công an

• Làm đơn tố cáo gửi đến cơ quan công an nơi bạn cư trú hoặc nơi xảy ra vụ việc. Đơn tố cáo cần bao gồm:
  • Thông tin cá nhân của bạn.
  • Mô tả chi tiết vụ việc (thời gian, cách thức lừa đảo, số tiền thiệt hại).
  • Các bằng chứng thu thập được.
• Theo Điều 144 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, công dân có quyền tố giác tội phạm với cơ quan điều tra, viện kiểm sát, hoặc các cơ quan khác. Cơ quan tiếp nhận phải lập biên bản và chuyển vụ việc đến cơ quan có thẩm quyền.

Luật Công Tâm khuyến nghị bạn nên liên hệ với luật sư để được hỗ trợ soạn thảo đơn tố cáo và làm việc với cơ quan chức năng. Chúng tôi đã hỗ trợ nhiều khách hàng như chị H. nêu trên, giúp họ trình bày vụ việc một cách rõ ràng và đúng quy trình pháp lý.

Bước 4: Làm việc với cơ quan chức năng

• Hợp tác với cơ quan công an để cung cấp thêm thông tin khi được yêu cầu.
• Theo dõi tiến độ điều tra và giữ liên lạc với cơ quan chức năng để nắm bắt tình hình.

Bước 5: Khởi kiện dân sự nếu cần thiết

• Trong trường hợp cơ quan công an xác định được đối tượng lừa đảo nhưng không thể thu hồi tài sản ngay, bạn có thể khởi kiện dân sự để yêu cầu bồi thường thiệt hại.
• Theo Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015, người nào có hành vi xâm phạm tài sản của người khác gây thiệt hại thì phải bồi thường.

Luật Công Tâm sẵn sàng hỗ trợ bạn trong việc soạn thảo đơn khởi kiện và đại diện tại tòa án để bảo vệ quyền lợi.

Vai trò của Luật Công Tâm trong việc hỗ trợ nạn nhân lừa đảo

Tại Luật Công Tâm, chúng tôi tự hào là đơn vị pháp lý uy tín tại Hà Nội, với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực hình sự và dân sự. Chúng tôi cam kết:

• Tư vấn pháp lý miễn phí ban đầu: Giúp bạn hiểu rõ quyền lợi và các bước cần thực hiện.
• Hỗ trợ trình báo và thu thập bằng chứng: Đảm bảo vụ việc được trình bày đầy đủ, đúng quy định.
• Đại diện làm việc với cơ quan chức năng: Tiết kiệm thời gian và tăng hiệu quả giải quyết.
• Bảo vệ quyền lợi tại tòa án: Nếu cần khởi kiện, chúng tôi sẽ thay mặt bạn đấu tranh để đòi lại tài sản.

Hãy liên hệ ngay với Luật Công Tâm qua hotline 0972810901 hoặc 0969545660, hoặc đến trực tiếp văn phòng tại Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội để được hỗ trợ nhanh chóng.

Kết luận

Tội lừa đảo qua mạng xã hội năm 2025 đang diễn ra với quy mô và mức độ tinh vi chưa từng có, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người dân. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng và đơn vị pháp lý uy tín như Luật Công Tâm, bạn hoàn toàn có thể lấy lại quyền lợi nếu hành động kịp thời. Hãy luôn cảnh giác, bảo mật thông tin cá nhân, và liên hệ với chúng tôi ngay khi gặp sự cố. Luật Công Tâm luôn đồng hành cùng bạn để bảo vệ tài sản và công lý!