Hiện nay, đối tượng sử dụng đất không chỉ giới hạn là cá nhân mà còn bao gồm hộ gia đình, tổ chức, cơ sở tôn giáo,… Vậy hộ gia đình sử dụng đất là gì? hộ gia đình sử dụng đất được xác định như thế nào? cùng tìm hiểu thông tin trên qua bài viết dưới đây của chúng tôi.

Hộ gia đình sử dụng đất là gì?

Trước ngày 01/7/2014 – thời điểm Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thì pháp luật đất đai không quy định rõ thế nào là “hộ gia đình sử dụng đất” mặc dù vẫn cấp Sổ đỏ đứng tên hộ gia đình thay vì 1, 2 hoặc nhiều cá nhân.

Tuy nhiên, hiện nay, căn cứ vào khoản 29 Điều 3 Luật Đất đai 2013 quy định rõ về khái niệm hộ gia đình sử dụng đất như sau:

“Hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất“.

Xác định hộ gia đình sử dụng đất

Căn cứ khái niệm tại khoản 29 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013 nêu trên thì có thể thấy, có 3 yếu tố để xác định thành viên hộ gia đình, cụ thể như sau:

Thứ nhất, các thành viên trong hộ gia đình có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng.

Để xác định quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng giữa các thành viên trong hộ gia đình thì cần căn cứ vào Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014. Theo đó, quan hệ hôn nhân là quan hệ giữa vợ và chồng sau khi kết hôn; quan hệ huyết thống là quan hệ giữa những người có chung dòng máu; quan hệ nuôi dưỡng là quan hệ giữa người nuôi dưỡng và người được nuôi dưỡng trong việc chăm sóc và cung cấp những nhu cầu thiết yếu để duy trì và đảm bảo cuộc sống.

Thứ hai, các thành viên trong hộ gia đình đang sống chung với nhau.

Thứ ba, các thành viên trong hộ gia đình có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất.

Hiện nay, để xác định các thành viên trong hộ gia đình có chung quyền sử dụng đất không thể được xác định dựa vào sổ hộ khẩu hiện hành. Bởi nhiều trường hợp sổ hộ khẩu gia đình đã được cấp đổi, có thể có những biến động, phát sinh thêm thành viên gia đình; thành viên hộ gia đình đã tách khẩu, chuyển khẩu, tách hộ…

Do đó, thông thường, căn cứ xác định các thành viên trong hộ gia đình là giấy/đơn xin xác nhận của cơ quan công an hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã về các thành viên của hộ gia đình tại thời điểm được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Bên cạnh đó, để có hướng dẫn cụ thể về vấn đề này, hiện nay Tòa án Nhân dân tối cao đã ban hành Văn bản số 01/2017/GĐ-TANDTC về giải đáp một số vấn đề nghiệp vụ. Trong đó, Điểm 4 Mục III về lĩnh vực Dân sự quy định:

– Thời điểm để xác định hộ gia đình có bao nhiêu thành viên có quyền sử dụng đất là thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất.

– Việc xác định ai là thành viên hộ gia đình phải căn cứ vào hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trường hợp cần thiết, Tòa án có thể yêu cầu Ủy ban nhân dân có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất xác định thành viên hộ gia đình tại thời điểm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để làm căn cứ giải quyết vụ án và đưa họ tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

– Khi giải quyết vụ án dân sự, ngoài những người là thành viên hộ gia đình có quyền sử dụng đất, Tòa án phải đưa người đang trực tiếp quản lý, sử dụng đất của hộ gia đình, người có công sức đóng góp làm tăng giá trị quyền sử dụng đất hoặc tài sản trên đất tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Xem thêm:
– Đất chưa có sô đỏ có thừa kế được không?
– Suất tái định cư là gì?

Luật sư tư vấn Luật đất đai

Việc xác định cá nhân sử dụng đất hay hộ gia đình sử dụng đất là vấn đề rất quan trọng. Ví dụ trong các giao dịch về đất như chuyển nhượng quyền sử dụng đất, nếu đất thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình thì phải có sự chấp thuận của tất các các thành viên trong hộ gia đình tại thời điểm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Nếu có những thắc mắc về vấn đề trên, hoặc cần Luật sư tư vấn, hỗ trợ trong các vấn đề pháp lý khác, hãy liên hệ với chúng tôi qua các phương thức dưới đây:

Hotline: 0972810901 | 0387003455
Youtube: Luật Công Tâm
Website: Luật Công Tâm
Email: luatsuluatcongtam@gmail.com
Địa chỉ: Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội.