Hiện tại, chưa có văn bản pháp lý nào hướng dẫn chi tiết cụ thể về hành vi phạm tội liên tục. Do chưa có hướng dẫn chi tiết nên vẫn còn nhiều khó khăn trong quá trình xét xử vụ án hình sự có hành vi phạm tội liên tục.

Thế nào là phạm tội liên tục?

Thông tư liên tịch số 02/2001/TTLT- TANDTC-VKSNDTC-BCA-BTP (đã hết hiệu lực) có quy định liên quan đến người phạm tội trong trường hợp có hành vi phạm tội liên tục tại điểm a khoản 5 Mục 2 như sau:

5. Trong trường hợp một người thực hiện nhiều lần cùng loại hành vi xâm phạm sở hữu, nhưng mỗi lần giá trị tài sản bị xâm phạm dưới mức tối thiểu để truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của BLHS và không thuộc một trong các trường hợp khác để truy cứu trách nhiệm hình sự (gây hậu quả nghiêm trọng; đã bị xử phạt hành chính; đã bị kết án nhưng chưa được xoá án tích…), đồng thời trong các hành vi xâm phạm đó chưa có lần nào bị xử phạt hành chính và chưa hết thời hiệu xử phạt hành chính, nếu tổng giá trị tài sản của các lần bị xâm phạm bằng hoặc trên mức tối thiểu để truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của BLHS, thì người thực hiện nhiều lần cùng loại hành vi xâm phạm sở hữu phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm tương ứng theo tổng giá trị tài sản của các lần bị xâm phạm, nếu:

a) Các hành vi xâm phạm sở hữu được thực hiện một cách liên tục, kế tiếp nhau về mặt thời gian.

Từ các căn cứ trên, có thể nhận thấy một số đặc điểm cơ bản của hành vi phạm tội liên tục như sau:

– Hành vi phạm tội được thực hiện liên tục, kế tiếp nhau về mặt thời gian và các hành vi này xâm phạm đến cùng một quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ (ví dụ quan hệ sở hữu, quan hệ về tính mạng, sức khỏe,…). Các hành vi này cùng hướng tới một mục đích chung, thống nhất;- Các hành vi này được thực hiện bởi cùng một chủ thể và là đặc điểm, hành vi khách quan để cấu thành tội phạm;

– Thực tế cho thấy, hành vi phạm tội liên tục chỉ xuất hiện trong một số tội phạm cụ thể, đồng thời, hành vi phạm tội liên tục không là tình tiết định khung hình phạt, nó là hành vi của người phạm tội và là một yếu tố của mặt khách quan trong cấu thành tội phạm: Ví dụ như tội trộm cắp tài sản (Điều 173), tội bức tử (Điều 130)..;

– Trong chuỗi các hành vi của người phạm tội thì có thể có hành vi được cấu thành tội phạm, cũng có hành vi không cấu thành tội phạm. Tuy nhiên, khi tổng hợp các hành vi này của tội phạm thì cấu thành một tội phạm cụ thể. Bởi tính chất có thể được cấu thành tội phạm riêng biệt, có thể không được cấu thành tội phạm riêng biệt nên việc chịu trách nhiệm pháp lý/hình phạt cũng khác nhau đối với từng hành vi của người phạm tội.Như vậy, phạm tội liên tục thường được hiểu và mang những đặc điểm nhận biết như chúng tôi đã nêu ở trên.

Xem thêm:
– Người được miễn trách nhiệm hình sự
– Đừng ngồi tù oan dù chỉ một ngày

Phạm tội liên tục thì bị tăng nặng không?

Căn cứ theo điểm b, h khoản 1 điều 52 Bộ luật Hình sự 2015 quy định :

Điều 52. Các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự

1. Chỉ các tình tiết sau đây mới là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự:

a) Phạm tội có tổ chức;

b) Phạm tội có tính chất chuyên nghiệp;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phạm tội;

d) Phạm tội có tính chất côn đồ;

đ) Phạm tội vì động cơ đê hèn;

e) Cố tình thực hiện tội phạm đến cùng;

g) Phạm tội 02 lần trở lên;

h) Tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm;

i) Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ có thai, người đủ 70 tuổi trở lên;

k) Phạm tội đối với người ở trong tình trạng không thể tự vệ được, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng, người bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc người lệ thuộc mình về mặt vật chất, tinh thần, công tác hoặc các mặt khác;

l) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, thiên tai, dịch bệnh hoặc những khó khăn đặc biệt khác của xã hội để phạm tội;

m) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, tàn ác để phạm tội;

n) Dùng thủ đoạn, phương tiện có khả năng gây nguy hại cho nhiều người để phạm tội;

o) Xúi giục người dưới 18 tuổi phạm tội;

p) Có hành động xảo quyệt hoặc hung hãn nhằm trốn tránh hoặc che giấu tội phạm.

2. Các tình tiết đã được Bộ luật này quy định là dấu hiệu định tội hoặc định khung hình phạt thì không được coi là tình tiết tăng nặng.

Như vậy, phạm tội liên tục không được quy định là một tình tiết tăng nặng, nhưng trong quá trình xét xử tùy vào tính chất hành vi mà Hội đồng xét xử có thể coi đó là một trong những yếu tố để nhận định hậu quả phạm tội và quyết định mức án.

Hotline: 0972810901 | 0387003455
Youtube: Luật Công Tâm
Website: Luật Công Tâm
Email: luatsuluatcongtam@gmail.com
Địa chỉ: Tầng 6, số 141 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội.